VÔ CẢM

MỘT CA CHỮA LÀNH LƯỢNG TỬ CHO CHỦ THỂ TRẺ TUỔI

Trong ca làm việc gần đây, một chủ thể rất trẻ trải qua những trạng thái cảm xúc đặc biệt.

Đầu tiên bạn thấy mình là một người thợ săn, tầm tuổi trung niên, râu tóc xồm xoàm, ngồi trong căn nhà gỗ nhỏ, tay cầm một cốc rượu, gương mặt trầm ngâm, buồn bã, đau khổ.

Trở về quá khứ, anh ta là một thợ săn tài ba, thông minh và có một người vợ trẻ đẹp hiền dịu. Nhưng vì anh có cái tôi sĩ diện quá lớn nên hay gây uất ức cho người khác, và một trong số đó vì quá căm phẫn đã thuê người đến giết vợ anh. Kẻ to lớn ấy lấy mạng người vợ ngay trước mắt anh. Anh ôm xác vợ, thất thần, vô định, mất hết, mất mọi cảm xúc với tất cả mọi thứ xung quanh. VÔ CẢM – đó là câu chủ thể nói.

Đi tiếp về ngày cuối đời, người thợ săn già đánh nhau với một con báo và bị thương rất nặng, chảy nhiều máu, kiệt sức và chết. Linh hồn anh lơ lửng tách ra khỏi cơ thể nằm dưới mặt đất kia. Anh bay lên không trung, mỗi lúc một cao hơn, cao hơn, nhẹ tênh, thấy tất cả mọi thứ chỉ là hư vô. VÔ CẢM – bạn nói.

Hết ca, mình hỏi “Em đã nói từ VÔ CẢM hai lần. Nhưng em có nhận ra rằng đó là hai trạng thái khác nhau hoàn toàn không?” Lần thứ nhất, đó thực sự là sự vô cảm vì mất mát quá lớn và thấy cuộc sống vô nghĩa sau mất mát đó. Giống như là sau khi đau khổ quá nhiều thì tâm hồn trở nên chai sạn và họ chẳng còn thiết tha gì những thứ xung quanh mà họ đang có nữa. Đó là sự “Vô cảm” theo định nghĩa của rất nhiều người đang sống “mà không biết bản chất của họ thực sự là gì”.

Nhưng ở trải nghiệm thứ hai, đó không phải là “VÔ CẢM” – Đó là một trạng thái không có trong định nghĩa của rất nhiều người, là trạng thái nhẹ tênh nhưng an lạc, “KHÔNG CÓ GÌ MÀ LẠI CÓ TẤT CẢ” – nhận ra rằng thực sự chả có cái gì – mà mình trước đây vốn nghĩ là của mình – là của mình thật cả; chúng chỉ là những trải nghiệm mà mình hoàn toàn có thể lựa chọn để thưởng thức chúng. Đó là trạng thái của bản chất thực sự của chúng ta.

Do đó, những ai còn đang hướng ra bên ngoài quá nhiều, còn bám dính được mất với những đối tượng bên ngoài, còn giữ cái Tôi thế nọ Tôi thế kia, tâm trí của bạn sẽ chỉ hiểu được sự VÔ CẢM của đau khổ, mất mát. Chỉ khi bạn bắt đầu nhìn vào bên trong nhiều hơn, thương bản thân nhiều hơn, bạn sẽ dần dần chạm đến cái “KHÔNG CÓ GÌ MÀ LẠI CÓ TẤT CẢ” và cuộc sống sẽ trở nên thú vị và sáng tạo hơn rất nhiều.

Cá nhân mình thấy mình thật may mắn vì đã trải qua những trạng thái này từ những ngày đầu tiên, và cũng đã từng trải qua cảm giác u ám khi là một con ma lang thang trong bóng đêm suốt nhiều thập kỷ – một người lính chết trận mà không tin rằng mình đã chết, thù hận bất công vì bản thân phải chinh chiến xa vợ con và để vợ con chết trong loạn lạc trong khi những người được an toàn ở hậu phương lại coi rẻ gia đình của họ. Đó là trạng thái của sự bám chấp – chấp vào cái gì thì sẽ ám ảnh, luẩn quẩn vào cái đó.

Suy cho cùng, chúng chỉ là những trạng thái của tâm thức mà không phụ thuộc vào việc cơ thể vật lý này còn sống hay không. Nên đừng chết từ những năm ba mươi để đợi bảy mươi mới chôn. Còn thở, ta còn có cơ hội để sống khác đi.